عوامل مؤثر بر ناراستی‌های‌ دانشگاهی در فضای آموزش علوم اجتماعی (مطالعة موردی دانشگاه‌های دولتی تهران)

ناراستی‌‌ دانشگاهی یکی از مسائل مهم در نظام آموزش عالی ایران است و کاهش یا پیشگیری از آن مستلزم شناسایی عوامل مؤثر در بروز آن است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر بروز ناراستی‌های دانشگاهی در فضای علوم اجتماعی ایران، برداشت دانشجویان دورة دکتری این حوزه را که دارای تجربة جامعه‌پذیری علمی طولانی‌تری در فرایند آموزش هستند مورد واکاوی قرار داد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، عوامل مؤثر بر ناراستی‌های دانشگاهی در فضای آموزش علوم اجتماعی در دو سطح فردی و ساختاری مشهود است. در سطح ساختاری، نظام تخصیص منابع و قواعد تنظیم‌کننده و در سطح فردی، خصلت‌های فردی و شخصیتی کنشگران فضای آموزش (اساتید، دانشجویان و مدیران)، زمینه‌ساز بروز ناراستی‌های دانشگاهی است یا وقوع آن را تسهیل می‌کنند. ازاین‌رو، در چارچوب دیدگاه تلفیقی کنشگر/ ساختار در تبیین پدیده‌های اجتماعی، عوامل مؤثر بر ناراستی‌های دانشگاهی و عدم تبعیت از هنجارهای اخلاق علم در فضای آموزش، لزوماً نه قابل تقلیل به نقش ساختار است و نه قابل فروکاستن به نقش کنشگر؛ بلکه ناراستی‌های اخلاق علم در آموزش علوم اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در پرتو دیدگاهی تلفیقی از تأثیر متقابل ساختار و عاملیت، قابل تبیین است.